VF już straciliśmy. Zatrzymamy innych?

Dotąd mieliśmy dwa spektakularne odejścia - Philipsa i Della. Oba nie do końca wpisują się jednak w ten scenariusz, bo zwinęły logo, ale zostawiły miejsca pracy. VF to inna bajka. Koncern definitywnie zabiera z Łodzi produkcję.

- Czy to jest ostrzeżenie? Nie, to rzeczywistość. Tak się może po prostu teraz dziać - mówi prof. Witold Orłowski, znany ekonomista. - Fabryki, w których szyje się spodnie albo przykręca śrubki, powstawały w Łodzi w latach 90. minionego wieku, bo było tu tanio. Przy takich inwestycjach to główne kryterium. Ale dziś pracownik w Łodzi chce zarabiać od kilkuset do tysiąca dolarów. W tym czasie w Wietnamie satysfakcjonującą płacą jest 100 - 200 dolarów miesięcznie. Oczywiste jest więc, że nie utrzymamy fabryk, które stawiają tylko na niskie koszty pracy, bo inni mogą wykonać te czynności jeszcze taniej. Atrakcyjność inwestycyjna to kombinacja kosztów pracy i kwalifikacji. Wyjściem dla Łodzi jest podniesienie kwalifikacji pracowników, tak żeby ściągać firmy bardziej zaawansowane, ale i więcej płacące. Główny problem to niestety niższy niż w innych ośrodkach ogólny poziom edukacji. Rozwój kształcenia powinien być szybszy - dodaje Orłowski.

O tym, jak zmieniły się warunki działalności dla koncernów, inwestujących tu w latach 90., niech świadczą kolejne porównania. Poziom płac polskich robotników był 5 do 10 razy niższy niż na Zachodzie, dziś jest to 3, 4 razy. W 2000 r. dolar kosztował 4,5 złotego, dziś 3 złote. Umocnienie złotówki kosztem amerykańskiej waluty jest niekorzystne dla wszystkich, którzy lokowali tu fabryki z myślą o zaopatrywaniu innych rynków. Bo opłacalność eksportu tylko z powodu różnic kursowych spadła w ciągu 10 lat o ponad 30 procent.

Czkawką odbić może się również polityka zachęcania koncernów za pomocą ulg podatkowych. Dotyczy to głównie firm w specjalnej strefie ekonomicznej. Według rządowych założeń, strefy przestaną działać w 2020 r. Nawet jeśli ich żywotność zostanie przedłużona o pięć lat, w niedalekiej przyszłości inwestorzy mogą utracić jedną z głównych korzyści, które dawała im Łódź. Ilu zostanie?

Od rana w łódzkim zakładzie VF nie rozmawiano o niczym innym, tylko o zwolnieniach. Ludzie nie oswoili się jeszcze z myślą o bezrobociu.

- Najbardziej zdruzgotane są osoby starsze, jak ja, bo mają świadomość, że po pięćdziesiątce nie znajdą już nigdzie pracy - mówi pracownica VF z ośmioletnim stażem. - Dyrekcja właściwie zachowała się w porządku, bo nawiązała współpracę z urzędem pracy. Liczę, że pośredniak zaoferuje nam jakieś kursy, które pomogą nam utrzymać się na rynku pracy.

Sytuacja w VF stała się wczoraj przedmiotem kampanii wyborczej. Kandydatka PO na prezydenta Łodzi Hanna Zdanowska rano pojechała do zakładu. Potem zaoferowała w asyście dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy, że zwalniani dostaną pomoc z pośredniaków (szkolenia, pieniądze na założenie firm). To samo obiecał Dariusz Joński (SLD), dodając, że sam wrócił do pracy z urlopu. Odwołał też z wypoczynku dyrektorkę pośredniaka przy ul. Milionowej.

Piotr Brzózka, wsp. amag